Een kwallensteek geeft een brandende pijn. Zorg na een beet dat je zo snel mogelijk uit de uit de nabijheid van de kwallen komt, en probeer de beet te behandelen. Voor eerste hulp bij een kwallenbeet heb je azijn nodig en een je kunt een jeuk stillende insectenbeet middel gebruiken, een pincet en mes of scheerspullen.
Kwallen In Nederland
De soorten die langs de Nederlandse kust voorkomen geven meestal weinig ernstige problemen na contact met de huid. In Nederland veroorzaakt vooral oostenwind de aanwezigheid van kwallen. Dan kun je soms beter uit het water blijven. Ook aangespoelde kwallen kun je beter niet aanraken, want je weet niet of de netels al zijn uitgewerkt.
De klachten bij een kwallenbeet zijn hetzelfde als na het aanraken van een brandnetel: de huid kan plaatselijk pijnlijk zijn met zwelling en roodheid en later jeuk. De klachten worden het eerste half uur erger en nemen daarna snel af. Soms kan de reactie heftiger zijn.
In Nederland komen kwallen veel voor bij oostenwind. De wind blaast dan van het land naar de zee. De bovenste laag water stroomt dan van de kust weg en de onderste laag water wordt naar het strand toe gezogen.
Hoe steekt de kwal?
Een kwal kan steken met gifkliertjes die in de tentakels zitten. Deze gifkliertjes worden nematocysten genoemd. Deze kliertjes bevatten holle naaldjes die bij aanraking met de huid het gif in de huid injecteren.
Wat moet je doen bij een kwallensteek?
- Niet wrijven. Spoel de huid met zeewater af. Gebruik geen zoet water omdat zoet water de nematocysten kan activeren restanten van gif alsnog te injecteren. Dan kun je nog beter helemaal niet afspoelen.
- Verwijder eventuele resten van tentakels. Doe dit met handschoenen of een pincet
- Behandel de huid met azijn, dit kan de nematocysten in veel gevallen inactiveren. Blijf daarna de huid voor ongeveer vijftien tot dertig minuten met azijn drenken. Is er geen azijn voorhanden, drenk de huid dan met zeewater of alcohol (70% isopropyl alcohol).
Of bind daarna gedurende een half uur een natte doek om de plek van de beet. - Bij sommige kwallenbeten kan warm water (niet te heet! 42-45 C) het gif inactiveren en de pijn verlichten.
- Om zeker te zijn dat alle nematocysten verwijderd zijn, scheer je de huid met een scheermesje. Smeer de huid wel eerst in met scheerschuim. Dit voorkomt dat nematocysten gif gaan spuiten tijdens het verwijderen van tentakelrestanten. U kunt dit eventueel ook doen met een ander mes.
- Smeer op de gestoken plek jeukstillende zalf die ook gebruikt wordt bij insectenbeten.
- Bij grote kwallenbeten en wanneer je je niet lekker gaat voelen (overgeven, ademhalingsproblemen, hoofdpijn, spierkrampen enz.) is het belangrijk snel adequate medische hulp in te roepen.
Koop jeukstillende zalf die ook gebruikt wordt bij insectenbeten om de jeuk van kwallenbeten te behandelen bij de online drogist
Vacuümpomp gebruiken bij kwallenbeet
Bij onmiddellijke toepassing van het pompje vermindert de kans op jeuk, zwelling en pijn.
Met een Vacuumpomp kun je de netelcellen die een kwal in de bloedbaan gespoten heeft op zuigen. Je kunt er ook eenvoudig een andere giftige dierensteek mee neutraliseren.
De vacuümpomp kan zo helpen tegen steken van muggen, teken, wespen en horzels, maar ook tegen die van schorpioenen, spinnen en slangen of kwallen, steekvissen en andere dieren.
Het bekende Aspivenin Uitzuigpompje voor opzuigen van gif is te koop bij drogist.nl . Te gebruiken voor het uitzuigen van gif uit steekplekken van insect, schorpioen of kwal.
De Gif-Weg Set Uitzuigpomp is te koop bij de drogist online.
Gevolgen kwallenbeet
Bij de meeste kwallensoorten veroorzaakt het gif een ontstekingsreactie en kun je pijn, jeuk en roodheid krijgen. De ernst van de klachten hangt af van het type en de hoeveelheid gif dat er geïnjecteerd is. De ontstekingsreactie vindt meestal alleen plaats op dat deel van de huid dat daadwerkelijk met de kwal in aanraking is geweest. Ben je meerdere keren door een kwal gestoken dan ontstaan soms ook verschijnselen als hoofdpijn, ademhalingsproblemen en braken. Soms kun je zelfs in shock raken.
Gevaarlijke kwallen in het buitenland
In de Stille en Indische Oceaan De dooskwal of zeewesp en het Portugese oorlogsschip kan wél ernstige klachten veroorzaken. Het Portugese oorlogsschip wordt ook sporadisch in de Middellandse zee gesignaleerd. Het Portugese oorlogsschip is eigenlijk geen kwal maar een kolonie poliepen, die tentakels van wel zeventig meter lang kunnen hebben.
De beten van gevaarlijke kwallen vergen soms een andere behandeling. Informeer je goed over risico’s en eerste-hulpmaatregelen. Vooral bij het duiken in het buitenland loop je meer risico op een kwallenbeet.
Alternatieve methode behandeling kwallenbeet
Mocht er geen enkel hulpmiddel bij de hand zijn, kun je een alternatieve methode proberen :
- Niet wrijven. Blijf een tijdje langzaam in zout water zwemmen, het verzacht de pijn en Kan ook wat resterende tentakels laten uitvallen.
- Daarna uit het water voorzichtig een laagje ‘vochtig zand’ op de plaats waar je gestoken ben leggen, in geen geval wrijven
- Als de plaats van de kwallenbeet goed bedekt is, neem dan een hard kaartje, bijvoorbeeld een bankkaart, en verwijder met een of een paar snelle vegen al het zand. Dit neemt direct alle resterende tentakels mee.
- Spoel daarna af met zout zeewater, zeker niet met zoet water. De meeste pijn zal dan al verdwenen zijn.
- Dep droog, niet wrijven op de plaats van de beet, want dan verspreid het resterende gif zich verder.
- Gebruik pas daarna een verzachtende crème, en blijf uit de zon met de gestoken plek. De pijn gaat snel over, maar vlekken, jeuk en branderigheid kunnen langer aanblijven.